Kuchnia Dla Projektantów Urządzanie Wnętrz

Trójkąt roboczy w kuchni. Obalamy mity!

Filip Tchorek08/10/2020

0 9 397 7 minut/y czytania

Trójkąt roboczy w kuchni jest przez wielu znany, ale tylko przez niewielu rozumiany. Niestety, pojęcie o trójkącie roboczym w kuchni sprowadza się najczęściej do jego wierzchołków, czyli rozmieszczenia lodówki, zlewu i płyt w kuchni. Natomiast to, co jest najważniejsze, to zależność, jaka występuje między tymi punktami. Dlatego w tym wpisie wytłumaczę, czym ten trójkąt roboczy jest i z jakiego powodu wcale nie jest najważniejszy w urządzaniu kuchni.

Trójkąt roboczy w kuchni – co to takiego?

Najprostsza definicja trójkąta roboczego w kuchni to obrazowe przedstawienie sposobu pracy w kuchni, oparte o trzy najważniejsze elementy. Są to: lodówka, zlew i płyta grzewcza, z których musimy skorzystać, by przygotować posiłek.

Skoro mamy trzy punkty, to wychodzi nam trójkąt. Brzmi fajnie, więc zasada gotowa 😉 Oczywiście jest to tylko powierzchowne stwierdzenie, ponieważ za trójkątem kryje się znacznie więcej.

Właściwa kolejność

Jak wspomniałem, te trzy punkty są niezbędne do przygotowania posiłku. To sprawia, że korzystamy z nich w określonej kolejności. Najczęściej najpierw wyjmujemy produkty z lodówki, następnie je myjemy w zlewie, by na końcu je ugotować na płycie grzewczej.

Niestety, na tym etapie najczęściej się kończy zrozumienie zasady trójkąta roboczego w kuchni 🙁

Kolejność pracy w trójkącie roboczym

Lodówka – pierwszy punkt na trasie do naszego posiłku.
Zlew – wyjęte z lodówki produkty myjemy przed przygotowaniem.
Płyta grzewcza – właściwe gotowanie posiłku.

Na takim zrozumieniu zasady trójkąta roboczego w kuchni najczęściej się kończy. Mamy trzy elementy, we właściwej kolejności i idealna kuchnia gotowa. Ale jak już pewnie zauważyliście, ta prosta idea nie oddaje prawdziwej pracy, jaką wykonujemy w kuchni.

Trójkąt roboczy w kuchni – jak go właściwie rozumieć?

Istotą zrozumienia zasady trójkąta roboczego w kuchni jest zrozumienie zależności, jakie występują pomiędzy tymi trzema najważniejszymi punktami w kuchni, które wzajemnie na siebie wpływają.

Najważniejsze jest zaplanowanie tego, co dzieje się pomiędzy „wierzchołkami” trójkąta roboczego, a nie tylko na jego rozmieszczeniu.

Zależności między punktami w trójkącie roboczym

Lodówka a zlew; między nimi powinniśmy zachować miejsce, umożliwiające swobodne wykładanie produktów z zamiarem chowania ich do lodówki oraz wyłożenia produktów, które zaraz trafią do zlewu.
Zlew a płyta; najważniejszy element pracy w kuchni. To między zlewem a płytą jest blat roboczy, natomiast pozostałe miejsce na blacie w kuchni to blaty dodatkowe, a nie robocze.
Płyta a lodówka; te elementy wpływają na siebie w najmniejszym stopniu. Jednak dobrze, aby bezpośrednio ze sobą nie graniczyły i nie były za daleko, ponieważ to od lodówki zaczynamy cykl przyrządzania posiłku.

Dlatego nie skupiajmy się na wierzchołkach trójkąta roboczego, ale na tym, co się dzieje w kuchni pomiędzy nimi. To właśnie odpowiednie zagospodarowanie tych stref wpływa na komfort pracy w kuchni. Samo „poprawne” ustawienie wierzchołków trójkąta we właściwym miejscu nie sprawi, że kuchnia będzie już dobrze zaprojektowana.

Kierunek pracy w trójkącie roboczym w kuchni

Ostatnim elementem naszej układanki jest kierunek pracy w kuchni. W idealnym świecie osoby praworęczne powinny planować kuchnię tak, aby poruszać w się w trójkącie roboczym w prawą stronę od lodówki do płyty grzewczej.

Wygodny kierunek pracy wynika bezpośrednio ze sposobu, w jaki przyrządzamy posiłek. A to z kolei wynika z faktu, że osoby praworęczne kroją produkty, trzymając nóż w prawej dłoni. I żeby je przełożyć do garnka czy patelni – najbardziej naturalnym ruchem będzie chwycenie deski lewą ręką i zsunięcie produktów przy użyciu noża prawą. Oczywiście wszystko to najwygodniej będzie zrobić w prawą stronę.

Z ciekawostek dodam, że zmywarka dla osób praworęcznych powinna być po lewej stronie zlewu. Szerzej pisałem o tym w tym wpisie:

5 Najczęstszych Błędów Przy Projekcie Kuchni Cz.3

„Zamień miejscami zlew z płytą!”

W pogoni za „właściwą” kolejnością, szczególnie gdy pytamy o nasz projekt na grupach wnętrzarskich, pojawiają się komentarze o zamianie zlewu i płyty grzewczej miejscami. Jak tylko widzę takie porady, to zawsze mam ochotę krzyknąć: „sama się zamień!” 😛

O mało pomocnych grupach wnętrzarskich pisałem tu: Facebookowe Grupy Wnętrzarskie.

Jeśli macie jakiekolwiek pojęcie o instalacji wodnej lub po prostu widzieliście kiedykolwiek to, co jest pod zlewem – to wiecie, że tam są przyłącza wodne, zwane potocznie rurami. I właśnie te rury trzeba prowadzić po ścianie albo w ścianę wkuwać, żeby zamienić miejscami zlew z płytą. Dlatego taka porada jest najczęściej o przysłowiowy kant blatu.

Często łatwiej zmienić miejsce lodówki w projekcie niż instalacji wodnej.

Natomiast jeśli już coś chcemy zamieniać, to często dużo prostszym rozwiązaniem będzie zmiana miejsca ustawienia lodówki. Dlatego nie skupiajmy się na wierzchołkach trójkąta, ale myślmy o projekcie jako całości.

Czy każda kuchnia z trójkątem roboczym to dobra kuchnia?

Trójkąt roboczy w kuchni może przybierać różne postacie. Przykładowo pokazane powyżej układy to częsty dylemat osób, które planują kuchnię na kształt litery „U”. Mimo, że mają miejsce na zabudowę dwurzędową. Pierwszy układ wydaje się bardziej pojemny i z większą ilością blatu, ale to tylko pozory.

Zabudowa dwurzędowa nie posiada narożników. Dzięki czemu w pełni możemy wykorzystać szafki i wykonać w nich szuflady, a także tworzymy większy blat roboczy (pamiętajmy, że blat roboczy to tylko ten między zlewem a płytą).

Z drugiej strony, jeśli potrzebujemy miejsce na blacie na urządzenia wolnostojące (ekspres, wolnowar, mikrofala itp.), to pierwszy układ daje nam więcej przestrzeni.

Oba układy są poprawne. Dlatego zastosowanie trójkąta roboczego w jakikolwiek kuchni to zdecydowanie za mało, by określić, czy projekt jest dobry.

Dlatego nie sposób powiedzieć, który układ jest lepszy bez poznania preferencji jego użytkowników. Stąd mam nadzieję na Wasze wnioski, że samo zrobienie trójkąta roboczego w kuchni to za mało, by mówić o wygodnej kuchni.

Dobrze zaprojektowana kuchnia NIE musi mieć trójkąta roboczego!

Układ „A” występuje często w nowym budownictwie, a układ „B” w kuchniach w bloku.

Tyle się rozpisałem, aby Wam wytłumaczyć zasadę trójkąta roboczego w kuchni… A teraz piszę, że wcale go być nie musi 😉 Ale to prawda. Ponieważ w projektowaniu wnętrz nie chodzi o bezwzględne egzekwowanie zasad. Tylko o ich zrozumienie i dostosowanie do potrzeb użytkowników oraz samego wnętrza.

W projektowaniu nie chodzi o bezwzględne trzymanie się zasad, ale branie ich pod uwagę i dostosowanie do potrzeb użytkowników oraz samego wnętrza.

Najczęstsze układy kuchni bez trójkąta roboczego

Układ A

Kuchnia w układzie „A” to częsty problem w nowym budownictwie. Zabudowa kuchenna jest rozdzielona kominem, co utrudnia nam prowadzenie instalacji wodnej. Zwróćcie uwagę, że zamiana miejscami zlewu i płyty nie sprawi, że ta kuchnia będzie znacznie bardziej funkcjonalna.

Dlatego w takim przypadku, zamiast walczyć o trójkąt roboczy, powinniś

my się skupić na stworzeniu dodatkowego blatu w formie wyspy czy półwyspu. Po to, aby stworzyć zarówno łącznik dla stref, jak i sam faktyczny blat roboczy.

Układ B

Ten układ najczęściej spotykamy w kuchniach w bloku, gdzie mamy do czynienia z długimi i wąskimi kuchniami, które są zakończone oknem. Uważam, że walka o zachowanie trójkąta jest tu daremna z dwóch powodów.

Po pierwsze, przenosząc zlew na jedną ścianę z płytą grzewczą zmniejszymy realny blat roboczy, czyli przestrzeń między płytą a zlewem. A po drugie, w wąskich kuchniach brak zachowania kolejności zlewu i płyty nie ma tak dużego znaczenia, ponieważ wszystko i tak jest na wyciągnięcie ręki 😉

Dlatego w takim układzie skupiamy się na maksymalnym wykorzystaniu przestrzeni i stworzeniu możliwe największego blatu roboczego, nawet kosztem zachowania idealnej kolejności w trójkącie roboczym.

A jeśli nie trójkąt roboczy? Dynamic Space!

Dynamic Space Blum — System Dynamic Space firmy Blum. Źródło.

Trójkąt roboczy w kuchni to dosyć stara i bardzo uproszczona koncepcja projektowania kuchni. Obecnie mocno odstaje od tego, jak się podchodzi do pracy w kuchni oraz samych jej funkcji. Największą wadą trójkąta roboczego jest brak uwzględnienia długości blatu roboczego czy właściwego planowania miejsca do przechowywania produktów.

Trójkąt roboczy w kuchni to już przestarzała koncepcja, która nie uwzględnia długości miejsca do pracy ani właściwego miejsca do przechowywania produktów.

Naprzeciw nowym trendom, firma Blum zaproponowała system oparty o strefy w kuchni. Nadal koncepcja nie jest idealna, ale uważam, że jest dużo lepszym rozwiązaniem, na którym możemy się wzorować, niż ten nieszczęsny trójkąt roboczy.

Podział na strefy zakłada podzielenie kuchni na 5 stref, pod względem swoich roboczych funkcji oraz przechowywania samych produktów. Nie będę się o nim rozpisywał, a ciekawskich kieruję pod ten link:

Dynamic Space firmy Blum

Trójkąt roboczy w kuchni – podsumowanie

Powierzchowna idea trójkąta roboczego w kuchni jest prosta do zapamiętania oraz trudna w pełnym zrozumieniu. Dlatego, zanim zaczniemy „zamieniać” instalację wodną, by zachować jakieś trójkąty w kuchni, to zastanówmy się, czy naprawdę tego potrzebujemy. Ponieważ nie każda kuchnia z trójkątem jest doskonała, jak i nie każda bez zachowania tego trójkąta jest od razu źle zaprojektowana.

Zasady w domyśle mają nam pomagać w planowaniu, a nie zastępować myślenie. Dlatego przede wszystkim skupmy się na zachowaniu blatu roboczego, czyli przestrzeni między płytą grzewczą a zlewem, a dopiero potem na właściwej kolejności.

Nie każda kuchnia z trójkątem roboczym jest doskonała, jak i nie każda bez zachowania tego trójkąta jest od razu źle zaprojektowana.

Co więcej, czasami wystarczy ustawić w innym miejscu lodówkę, aby kuchnia zagrała na trójkątach. Jednak daremny to trud, gdy i takie zmiany nie wspierają naszego kierunku pracy. I znowu tworzenie trójkąta roboczego w kuchni dla ergonomicznych purystów zwyczajnie mija się z celem.

Dlatego życzę Wam przemyślanych, funkcjonalnych i praktycznie zaprojektowanych kuchni. Niezależnie, czy będą w trójkąt, kółko lub krzyżyk 😉